Ngày 02/8/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 925/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 (gọi tắt là Chương trình 925). Chương trình này được triển khai với mục tiêu chung là thực hiện hiệu quả nội dung vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm, cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới (NTM), góp phần tạo ra môi trường sống ở nông thôn an toàn và bền vững. Xây dựng cảnh quan nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp, an toàn, giàu bản sắc văn hóa truyền thống; góp phần bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn, đưa nông thôn trở thành nơi đáng sống.

Mô hình cải tạo hồ ao,làm đẹp cảnh quan môi trường của xã Trường Yên

Chương trình 925 được triển khai trên phạm vi toàn quốc từ năm 2022 đến hết năm 2025 với các nhiệm vụ cụ thể: Cấp nước sạch nông thôn; xử lý chất thải rắn sinh hoạt, nước thải sinh hoạt, chất thải và phụ phẩm nông nghiệp, bao gói thuốc bảo vệ thực vật; bảo vệ môi trường làng nghề, cảnh quan môi trường nông thôn, an toàn thực phẩm nông lâm, thủy sản, công tác vệ sinh môi trường. Để thực hiện các nhiệm vụ trên, Chương trình 925 đã xác định các nhóm giải pháp gồm: Truyền thông và nâng cao năng lực; xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách; khoa học công nghệ; huy động nguồn lực, phát huy vai trò của doanh nghiệp, cộng đồng dân cư, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội.

Là huyện ngoại thành của thủ đô Hà Nội, những năm qua huyện Chương Mỹ đã huy động cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân thực hiện nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Kết quả, huyện đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn NTM năm 2020, có 30/30 xã đạt chuẩn NTM. Dự kiến đến hết năm 2023 toàn huyện có 11 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 01 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Trong xây dựng NTM, huyện đã đặc biệt quan tâm thực hiện công tác bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn. Thông qua đó góp phần xây dựng cảnh quan nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp, bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn, đưa nông thôn trở thành nơi đáng sống.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay trên địa bàn huyện công tác vệ sinh môi trường ở một số địa bàn dân cư vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế; tỷ lệ cấp nước sạch cho nhân dân còn thấp; vẫn còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn thực phẩm…Để khắc phục những vấn đề này, mới đây UBND huyện Chương Mỹ đã triển khai Kế hoạch tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện đến năm 2025. Thông qua đó nhằm triển khai thực hiện thống nhất, đồng bộ, hiệu quả Quyết định số 925/QĐ-TTg ngày 02/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 phù hợp với tình hình thực tiễn của huyện. Đẩy mạnh công tác bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm (ATTP) và cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện; nâng cao nhận thức, trách nhiệm, sự quan tâm và phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân trong quá trình triển khai thực hiện. Tập trung nguồn lực lớn, có trọng điểm của nhà nước và đẩy mạnh huy động nguồn lực xã hội cho công tác bảo vệ môi trường, cấp nước sạch nông thôn và đảm bảo an toàn thực phẩm trên địa bàn huyện. Hướng tới phát triển nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, nhằm nâng cao chất lượng đời sống của người dân khu vực nông thôn Thủ đô.

Đoàn kiểm tra liên ngành của huyện thường xuyên kiểm tra công tác đảm bảo ATTP tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện

Mục tiêu đảm bảo vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn được huyện đề ra đến năm 2025 đó là: Ít nhất 80% chất thải chăn nuôi và 60% phụ phẩm nông nghiệp phải được thu gom, tái sử dụng, tái chế thành các nguyên liệu, nhiên liệu và các sản phẩm thân thiện với môi trường. 100% bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng được thu gom và xử lý theo đúng quy định. Hoàn thiện hệ thống thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sinh hoạt tại các địa phương. Ít nhất 50% số hộ nông thôn triển khai các giải pháp phân loại chất thải tại nguồn; ít nhất 100% chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, xử lý theo quy định; triển khai 01 - 02 mô hình xử lý chất thải sinh hoạt quy mô cấp xã trở lên với công nghệ phù hợp. Ít nhất 15% số hộ nông thôn có nước thải sinh hoạt được thu gom và xử lý bằng các biện pháp phù hợp, hiệu quả; 50% số đơn vị cấp huyện có triển khai mô hình thu gom và xử lý nước thải sinh hoạt phi tập trung theo cụm hoặc theo khu vực phù hợp, hiệu quả. 100% chất thải rắn và 50% nước thải sản xuất của các làng nghề truyền thống được công nhận được thu gom và xử lý theo quy định. Ít nhất 35% số xã, thị trấn có đề án cải tạo chất lượng môi trường nước mặt khu vực công cộng và có mô hình xây dựng hoặc cải tạo cảnh quan ao hồ. 100% cơ sở sản xuất, kinh doanh nông lâm thủy sản được chứng nhận đủ điều kiện đảm bảo ATTP hoặc chứng nhận tương đương hoặc ký cam kết tuân thủ quy định an toàn thực phẩm; 80% số xã có tổ cộng đồng tự quản về vệ sinh an toàn thực phẩm. Tỷ lệ dân cư nông thôn được sử dụng nước sạch theo Quy chuẩn đạt 100% với tiêu chuẩn dùng nước 105-110 lít/người/ngày; tỷ lệ hộ dân nông thôn được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung đạt ít nhất 65%; đảm bảo cấp nước sạch sinh hoạt quy mô hộ gia đình cho các hộ dân tại những khu vực chưa có khả năng tiếp cận với nước cấp tập trung.

Trạm cấp nước sạch Trường Yên – Trung Hòa đảm bảo cấp nước sạch sinh hoạt cho người dân 02 xã Trường Yên và Trung Hòa

Để thực hiện được các mục tiêu đề ra, UBND huyện cũng đã triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp để đẩy mạnh vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn. Trong đó, huyện sẽ xây dựng và nhân rộng các mô hình xử lý môi trường chăn nuôi, thuỷ sản và phụ phẩm nông nghiệp theo hướng tuần hoàn chất thải cho mục đích sản xuất nông nghiệp và các mục đích khác. Tăng cường công tác quản lý chất thải nhựa trong sản xuất nông nghiệp. Hoàn thiện bộ cơ sở dữ liệu về môi trường trong sản xuất nông nghiệp. Định kỳ hàng năm thực hiện công tác theo dõi, đánh giá chất lượng môi trường trong sản xuất nông nghiệp cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu về môi trường trong sản xuất nông nghiệp. Tuyên truyền, tập huấn về bảo vệ môi trường trong sản xuất nông nghiệp; xử lý chất thải trong sản xuất nông nghiệp theo hướng tuần hoàn phục vụ hoạt động sản xuất nông nghiệp; giảm thiểu, thu gom, phân loại, tái sử dụng chất thải nhựa trong sản xuất nông nghiệp. Tổ chức thực hiện có hiệu quả việc thu gom, xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật đã qua sử dụng, đảm bảo an toàn về môi trường và phù hợp với điều kiện từng địa phương.  

Huyện Chương Mỹ huy động sự vào cuộc của các tầng lớp nhân dân tham gia làm đẹp cảnh quan môi trường

Huyện sẽ tập trung thực hiện hiệu quả Đề án Phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đầu tư đồng bộ về hạ tầng để thực hiện công tác phân loại rác thải tại nguồn. Tổ chức mạng lưới thu gom triệt để và hiệu quả; Xây dựng mô hình thu gom, vận chuyển rác thải đảm bảo vệ sinh môi trường theo các hướng tuyến vận chuyển phù hợp. Hỗ trợ đầu tư xây dựng từ 01 - 02 mô hình xử lý chất thải sinh hoạt quy mô cấp xã hoặc liên xã, áp dụng công nghệ phù hợp, đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật môi trường trên địa bàn huyện…

Tập trung rà soát, xây dựng phương án tổ chức thoát nước và xử lý nước thải sinh hoạt, lồng ghép trong quy hoạch xây dựng nông thôn của xã và triển khai thực hiện các công trình thoát nước, xử lý nước thải sinh hoạt theo phương án đã được xây dựng. Vận động người dân cải tạo hệ thống thoát nước và thực hiện mô hình xử lý nước thải sinh hoạt quy mô hộ gia đình phù hợp với điều kiện thực tế. Tuyên truyền tập huấn, hỗ trợ kỹ thuật môi trường, hạn chế nước thải sinh hoạt chưa xử lý thải ra môi trường. Huy động các nguồn lực tham gia đầu tư xây dựng, quản lý vận hành hệ thống thu gom và xử lý nước thải, nhất là nguồn lực ngoài ngân sách thông qua áp dụng các chính sách ưu đãi đầu tư phù hợp trong sử dụng đất, thuế, phí, lệ phí, thủ tục hành chính, kinh phí đầu tư.

Tiếp tục thực hiện công tác bảo vệ môi trường làng nghề theo Đề án bảo vệ môi trường làng nghề trên địa bàn thành phố Hà Nội đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030. Tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát, ngăn ngừa ô nhiễm môi trường tại các làng nghề. Khuyến khích đầu tư, nâng cấp, xây dựng và vận hành hệ thống thu gom, xử lý nước thải, chất thải rắn tại các làng nghề đáp ứng các quy định về bảo vệ môi trường. Đẩy mạnh kêu gọi xã hội hóa xử lý ô nhiễm môi trường tại các làng nghề; đưa vào danh sách kêu gọi đầu tư đối với danh mục xây dựng các trạm xử lý nước thải làng nghề tại các làng nghề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng…

Xây dựng và triển khai thực hiện đề án cấp huyện về cải tạo chất lượng và cảnh quan môi trường nước mặt khu vực công cộng; theo dõi diễn biến chất lượng nước ao, hồ công cộng nằm trong khu dân cư nông thôn; cải tạo cảnh quan và khôi phục chất lượng môi trường nước khi bị ô nhiễm. Xây dựng và nhân rộng các mô hình cải tạo cảnh quan theo hướng đa chức năng; các mô hình thôn, xóm sáng - xanh - sạch - đẹp, an toàn để hình thành các xã nông thôn mới kiểu mẫu. Tuyên truyền, vận động nhân dân tăng cường trồng hoa, cây xanh phân tán tại các khu vực công cộng, các tuyến đường giao thông; gắn xây dựng cảnh quan môi trường với phát triển du lịch nông thôn và xây dựng đời sống văn hóa cơ sở.

Các xã, thị trấn đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu có kế hoạch phát triển nông nghiệp hữu cơ được phê duyệt theo định hướng tại Kế hoạch số 220/KH-UBND ngày 15/8/2022 của UBND Thành phố. Triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch số 338/KH-UBND ngày 07/11/2023 của UBND huyện Chương Mỹ về đảm bảo an ninh, an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng nông lâm thủy sản giai đoạn 2023-2030 trên địa bàn huyện.  

Về cấp nước sạch nông thôn, huyện tập trung triển khai thực hiện hiệu quả Quyết định số 554/QĐ-TTg ngày 06/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch cấp nước Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Hoàn thành các dự án phát triển nguồn tập trung và triển khai các dự án phát triển mạng cấp nước sạch trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025 theo Kế hoạch số 311/KH-UBND ngày 28/12/2021 của UBND Thành phố. Sửa chữa, cải tạo, nâng cấp, mở rộng công trình cấp nước sạch tập trung đã có; đầu tư xây dựng các tuyến truyền dẫn kết nối trạm cấp nước hiện có cải tạo thành trạm bơm tăng áp. Tiếp tục thực hiện Bộ Chỉ số Theo dõi - đánh giá nước sạch nông thôn theo Quyết định 4826/QĐ-BNN-TCTL ngày 07/12/2018 của Bộ Nông nghiệp và PTNT; Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền về nước sạch nông thôn; tập huấn hướng dẫn người dân kỹ thuật xử lý và dự trữ nước an toàn đối với các khu vực chưa được tiếp cận với hệ thống cấp nước của Thành phố…

Kim Thoa