Năm 1977, bà Lê Thị Hoa kết hôn với ông Tô Văn Ban người cùng xã, 2 vợ chồng sống với nhau chưa đầy 10 tháng thì ông Ban lên đường nhập ngũ ở đơn vị C2.d4 Lữ đoàn 950.QK9. Đến ngày 6/2/1981 ông Ban hy sinh tại cao điểm 172 koh kong - Campuchia, khi chiến đấu với tàn quân Pôn pốt.

Thời gian bà Hoa sống bên chồng chỉ 10 tháng, nhưng nỗi nhớ nhung, khắc khoải, chờ đợi thì kéo dài đằng đẵng suốt 46 năm qua. Với bà Hoa, nghị lực để bà vượt lên nỗi vất vả, cô đơn là cô con gái duy nhất của bà và liệt sỹ Tô Văn Ban.

Các đồng chí lãnh đạo thành phố Hà Nội, huyện Chương Mỹ và xã Đại Yên tặng quà gia đình bà Lê Thị Hoa nhân dịp tết nguyên Đán 2024.

Chiến tranh đã lùi xa gần nửa thế kỷ, vết thương lòng cũng đã nguôi ngoai phần nào nhưng ký ức về tình yêu đối với chồng vẫn nồng ấm như xưa. Lật lại những dòng ký ức đó, bà Hoa nhiều lần bật khóc: “Ngày lấy ông Tô Văn Ban – chồng tôi mới 19 tuổi, nhút nhát lắm. Khi ông đi bộ đội tôi mang thai con đầu lòng được 2 tháng. Cuộc sống vất vả, nhưng khi nhận được thư chồng gửi với những lời động viên: “Em ở nhà cố gắng khi anh về anh sẽ bù đắp cho em” tôi như được tiếp thêm động lực. Từ khi ông ấy đi bộ đội đến lúc gia đình nhận được giấy báo tử ông ấy chỉ gửi về được 5 lá thư, tôi luôn nâng niu, đọc đi đọc lại nhiều lần và luôn chờ đợi, tin rằng ông ấy về bù đắp lại những vất vả hy sinh như ông đã hứa...”

Dừng một lát để nén lại niềm xúc động, bà Hoa tiếp tục kể về kỷ niệm: khi sinh được cô con gái Tô Thị Đào, bà đã vui mừng viết thư và chụp ảnh con gái gửi cho chồng. “Ông Ban chỉ biết mặt con gái khi mới lọt lòng qua tấm hình tôi gửi còn con gái ông chưa một lần biết mặt bố....” bà Hoa xúc động chia sẻ.

Bà Hoa chia sẻ những kỷ vật của ông Tô Văn Ban.

Đôi bàn tay miết mãi trên tấm ảnh đen trắng đã nhòe mờ theo năm tháng, bà Hoa nhớ lại ngày ấy, khi cầm trên tay tờ giấy báo tử của chồng. Tưởng chừng gục ngã, chông chênh, nhưng rồi bà đã tự vực mình dậy, bởi còn phải gánh trên đôi vai trách nhiệm với bố mẹ chồng, với đứa con duy nhất của ông.

"Hoà bình rồi mà anh lại hy sinh. Thời điểm tôi nhận được giấy báo tử của anh là vào năm 1981. Tôi vẫn không tin chồng mình đã hy sinh..." bà Hoa nghẹn ngào nói. Trên tờ giấy báo tử mỏng manh ấy, ghi rõ: Chiến sỹ Tô Văn Ban - Hy sinh ngày 06/02/1981 tại cao điểm 172 tỉnh Ko Kong - Căm pu chia. Nhiều năm nay, tôi cùng con gái đã đi khắp nơi tìm hài cốt của ông Ban theo thông tin Giấy báo tử ghi; nhưng đến nay gia đình vẫn chưa tìm được hài cốt của ông.

Những vất vả, nhọc nhằn không thể xóa mờ nét đẹp của người vợ chiến sỹ - liệt sĩ Tô Văn Ban. Chiến tranh kết thúc, có nhiều người đến mong gánh vác cuộc sống cùng bà. Bà lắc đầu từ chối. Bà dành cả cuộc đời để chờ đợi dù biết ông không thể trở về. Bốn chữ "chín đợi, mười chờ" trở thành lời hứa khắc sâu trong tâm khảm, trở thành điểm tựa giúp bà chống đỡ với những vất vả nhọc nhằn, những phút chông chênh trong cuộc sống.

Bà Lê Thị Hoa bên con gái và các cháu.

Đến nay, gần nửa thế kỷ đã trôi qua, ngần ấy thời gian, bà Hoa mạnh mẽ nuôi dạy người con duy nhất trưởng thành. Bà Hoa đang sống cùng vợ chồng người con gái, vừa chăm lo cho con cháu vừa chăm lo việc thờ cúng chồng. Tình yêu thủy chung, đức hy sinh cao cả của một người vợ, một người mẹ khiến bà trở thành điểm tựa tinh thần vững chắc, là tấm gương sáng để con cháu noi theo.

Đồng chí Nguyễn Thị Nga – Phó Chủ tịch UBND xã Đại Yên cho biết: “Bà Lê Thị Hoa là vợ liệt sỹ Tô Văn Ban ở thôn Yên Khê. Gia đình bà Hoa là một trong những gia đình có công tiêu biểu của địa phương. Bà và gia đình luôn chấp hành tốt chủ trương, chính sách của đảng, pháp luật của nhà nước và các quy định của địa phương. Gương mẫu, tích cực tham gia mọi hoạt động của thôn, xã phát động”.

Thu Hiền