Trong 10 năm chiến tranh tại Việt Nam (từ năm 1961 đến năm 1971), Đế quốc Mỹ đã tiến hành hơn 19.900 vụ phun rải khoảng 80 triệu lít chất hóa học; 61% trong đó là chất độc ca cam điôxin xuống gần 26.000 thôn, bản trên diện tích hơn 3 triệu ha ở miền Nam Việt Nam, Trong đó có 86% diện tích bị phun rải hơn 2 lần.

Máy bay Mỹ rải chất độc da cam/dioxin xuống miền Nam Việt Nam. (Ảnh: Tư liệu TTXVN)

Chất độc Dioxin là một chất độc cực mạnh, rất bền vững, khó phân hủy, tồn tại rất lâu trong môi trường, làm cho đất và nước bị ô nhiễm nặng, cây rừng bị hủy diệt. Hiện nay, ước tính có khoảng 4,8 triệu người Việt Nam bị nhiễm chất độc da cam/dioxin. Hàng trăm nghìn người trong số đó đã qua đời. Hàng triệu người và cả con cháu của họ đang phải sống trong bệnh tật, nghèo khó do di chứng của chất độc da cam. Qua kết quả nghiên cứu trong 18 năm của Trung tâm nhiệt đới Việt - Nga, các nhà khoa học kết luận rằng chất độc da cam đã gây ra hậu quả y học và sinh học lâu dài đối với sức khoẻ con người, không những đối với các cựu chiến binh Việt Nam đã từng tham gia chiến tranh, mà còn cả thế hệ thứ 2, thứ 3 là con em của những người đã bị phơi nhiễm. Thậm chí, cả những trẻ em sống trong vùng bị nhiễm chất độc hoá học cũng có biểu hiện bệnh lý. Tác động lâu dài của chất độc da cam/dioxin không chỉ có mấy chục năm, mà có thể lên tới trên 100 năm. Số người bị ảnh hưởng của chất độc này cũng không chỉ dừng ở 4,8 triệu người mà có thể là hàng chục triệu người..

Hình ảnh những đứa trẻ bị tật nguyền bẩm sinh do di chứng chất độc da cam Điôxin

Theo báo cáo của Hội nạn nhân chất độc da cam/Điôxin huyện Chương Mỹ, hiện nay trên địa bàn huyện có 1.020 người bị nhiễm chất độc da cam/ Điôxin đang được hưởng chế độ trợ cấp của nhà nước. Trong đó có 588 ngừời trực tiếp tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu trên các chiến trường. Còn lại 432 người là con em của họ. Nhiều gia đình, có từ 2 đến 3, thậm chí là cả 4, 5 người con hoặc cháu của họ  bị di chứng của chất độc da cam.

Ông Nguyễn Ngọc Tài ở xã Hữu Văn cho biết: Bản thân ông bị nhiễm chất độc da cam điôxin do trong kháng chiến chống Mỹ khi tham gia ở chiến trường Tây Nam Bộ. Sau chiến tranh trở về quê, ông xây dựng gia đình và có 04 người con, may mắn là cả 04 người con đều khỏe mạnh bình thường. Cứ nghĩ thế là số phận đã mỉm cười với gia đình ông, vậy mà không ngờ đến đời cháu nội lại bị ảnh hưởng dẫn đến  bị dị tật bẩm sinh cả câm và điếc. Nhìn đứa cháu trai mỗi ngày một khôn lớn và hiện nay đã 12 tuổi nhưng chưa một lần biết cất tiếng nói, ông Tài luôn cảm thấy xót xa.

Còn bà Trần Thị Toan – 67 tuổi ở xã Thanh bình nghẹn ngào chia sẻ: chồng bà là ông Vũ Văn Tạ cũng tham gia chiến đấu ở chiến trường Tây Nam Bộ và bị ảnh hưởng chất độc da cam. Do di chứng từ ông mà 02 người con của ông bà đều tật nguyền từ nhỏ. Bao năm qua, bà gần như không lao động gì được, chỉ quanh quẩn ở nhà trông và chăm sóc 02 đứa con tật nguyền, vì thế mà cuộc sống rất khó khăn. Còn rất nhiều, rất nhiều những nỗi đau khác trên thân hình những nạn nhân da cam mà chúng tôi không diễn tả được, chỉ biết mỗi lần gặp đều khó cầm được nỗi xúc động trước những bất hạnh, nhưng nỗi đau cả về thể xác lẫn tinh thần và muôn vàn khó khăn trong cuộc sống mà những gia đình nạn nhân dân ca cam đang vẫn phải hứng chịu mỗi ngày.

Lãnh đạo Hội CTĐ, Hội nạn nhân chất độc da cam huyện và nhà tài trợ trao quà cho các nạn nhân nhân kỷ niệm 62 năm ngày “Vì nạn nhân da cam Việt Nam” 10/8/1961-10/8/2023.

Những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều hoạt động chính sách đối với công tác giải quyết hậu quả chất độc hóa học do Mỹ gây ra ở Việt Nam; góp phần nâng cao nhận thức của xã hội về tính chất nguy hiểm, hậu quả lâu dài của thảm họa da cam đối với môi trường và con người Việt Nam; vận động các tầng lớp nhân dân, các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài tiếp tục giúp đỡ nạn nhân da cam về vật chất và tinh thần; tạo sự quan tâm, ủng hộ dư luận trong nước và quốc tế đối với cuộc đấu tranh đòi công lý của nạn nhân chất độc da cam Việt Nam.

Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước về chăm lo người có công với cách mạng, trong những năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị, tổ chức xã hội và nhân dân trên địa  bàn huyện Chương Mỹ đã có nhiều họat động thiết thực để cũng tay xao dịu nỗi đau da cam như: tặng nhà tình nghĩa, tặng xe lăn, giúp vốn, công cụ sản xuất, dạy nghề, tạo việc làm, tặng quà vào những dịp lễ tết vv. Qua đó, đã phần nào động viên, chia sẻ và làm vơi đi nỗi đau thương về bệnh tật, khó khăn trong cuộc sống để vươn lên, giữ gìn tổ ấm gia đình, hòa nhập với cộng đồng.

Tuy vậy những hoạt động vì nạn nhân da cam/Điôxin ở huyện vẫn chỉ mang tính chất thời điểm nhất định, chưa được thường xuyên và sâu rộng. Chính vì thế để hơn 1.000 nạn nhân chất độc da cam trên địa bàn huyện cùng gia đình của họ có được những động viên, chia sẻ, giúp đỡ cần thiết hơn, thì ngoài sự hoạt động tích cực của tổ chức Hội nạn nhân chất độc da cam/Điôxin, sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, rất cần có sự chung tay ủng hộ nhiều hơn nữa cả về vật chất lẫn tinh thần của các tổ chức và cá nhân những nhà hảo tâm trên địa bàn huyện.

Chiến tranh đã lùi xa gần 50 năm, thế nhưng với những nạn nhân và gia đình nạn nhân chất độc da cam/Điôxin thì nỗi đau do hậu quả nặng nề của nó vẫn hiện hữu từng ngày và nỗi đau da cam khó có thể nói hết bằng lời.

Kỷ niệm 62 năm ngày “Vì nạn nhân da cam Việt Nam” gây thảm họa da cam ở Việt Nam là dịp để toàn xã hội nhận thức đúng đắn hơn nỗi đau của những nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam/đioxin. Từ đó, có hành động tự giác, tích cực nhất, hiệu quả nhất với tình cảm và trách nhiệm cao nhất trong việc tiếp tục giúp đỡ nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam cả về vật chất và tinh thần, góp phần giúp xoa dịu “nỗi đau da cam”.                 

                              Minh Thân