Trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội có một làng nghề làm nón nổi tiếng đó là làng nghề nón lá Văn La, xã Văn Võ.

Nón lá Việt Nam có lịch sử rất lâu đời. Hình ảnh tiền thân của chiếc nón đã được chạm khắc trên trống đồng Ngọc Lũ, trên thạp đồng Đào Thịnh vào khoảng 2.500 - 3.000 năm về trước. Từ xa xưa, nón lá đã hiện diện trong đời sống thường ngày của người Việt Nam, qua nhiều chuyện kể và tiểu thuyết. Chiếc nón lá cũng là một phần cuộc sống của người Việt Nam. Không chỉ vậy, chiếc nón lá còn là người bạn thủy chung của những người lao động một nắng hai sương. Trên đường xa nắng gắt hay trong những phút nghỉ ngơi khi làm đồng. Có thể khẳng định chiếc nón lá chính là biểu tượng của đất nước Việt Nam, là đồ vật truyền thống và phổ biến trên khắp mọi miền đất nước.

Trên địa bàn huyện Chương Mỹ, có một làng nghề làm nón nổi tiếng đó là làng nghề Văn La xã Văn Võ. Lịch sử chiếc nón lá ở Văn La chưa thật rõ, chỉ biết rằng: Theo tương truyền thì từ thế kỷ XVIII, phụ nữ ở làng Văn La đã biết làm nón. Sau đó các thế hệ phụ nữ ở làng Văn La đã truyền cho nhau cái nghề cần sự chịu khó, khéo léo này. Lúc đầu ở Văn La làm nón chưa có chóp, mà làm nón thúng, quai thao. Khoảng năm 1970 người dân Văn La mới chuyển sang làm nón có chóp nhọn. Chiếc nón lúc đầu đơn sơ, đường kim không chắc, mũi chỉ không đều, thưa. Song với nỗ lực giữ nghề và phát triển nghề người làm nón ở thôn Văn La đã  học hỏi thêm để cải tiến thành chiếc nón có mẫu mã đẹp, chất lượng tốt, thu hút người tiêu dùng. Trải qua nhiều năm người làm nón ở Văn La vẫn giữ được nghề và là một trong 34 làng nghề được công nhận là làng nghề truyền thống của huyện Chương Mỹ.

Nhiều hộ gia đình đã và đang gắn bó với nghề làm nón.

Làng Văn La xã Văn Võ có 843 hộ với trên 3.000 nhân khẩu thì có tới trên 90% số hộ gia đình gắn bó với nghề làm nón. Để làm ra một chiếc nón phải trải qua nhiều công đoạn nhưng những công đoạn lại khá đơn giản nên tận dụng được lao động ở các lứa tuổi. Bên cạnh đó người làm nón không cần ngồi ở một địa điểm cố định, nguyên liệu làm nón  ít gây ô nhiễm môi trường. đặc biệt các hộ gia đình thường ngồi đan tập trung để cùng trò chuyện tạo không khí sôi nổi gắn bó đoàn kết tình làng nghĩa xóm. Với thu nhập trung bình khoảng 60.000 đến 80.000đ/ngày một người, nhiều hộ gia đình ở Văn La đã có thêm các khoản thu nhập góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo.

Tuy nhiên để làng nghề làm nón ở Văn La tiếp tục được lưu truyền, phát triển cần có sự quan tâm của UBND huyện, UBND xã Văn Võ  trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo định hướng phát triển các làng nghề truyền thống của huyện nói chung và làng nghề làm nón lá ở Văn Võ nói riêng. Bên cạnh đó cần tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá để làng nón Văn La có thương hiệu trên thị trường, có như vậy chiếc nón lá sẽ được tiêu thụ nhanh hơn, nhiều hơn, giá thành sản phẩm cao hơn, người làm nón mở rộng quy mô sản xuất, có thu nhập ngày càng cao. góp phần nâng cao chất lượng đời sống nhân dân và chất lượng làng nghề./.

Thu Hiền (Đài Chương Mỹ)